tüy, sim ve payet

mahalle yanarken sac taramak gibi olacak ama gundem(LER)den bahsetmek istemiyorum. yapamiyorum. hem, o lafin dogrusu "Roma yanarken lir calan Neron" bence. neyse, gundem zaten derinlemesine nufuz ediyor havadan sudan kanimiza. cok agir. ben hafiflige kaciyorum.

ben yazmayali, aylar aylar. kasimda kardesim buradaydi. iki haftalik ablalik senlikleri resmen. bu senlikler kapsaminda dunya burlesk turnuvasinin finaline gittik. Burlesk ve kabare izlemeyi sahiden cok seviyorum, 3-5 kere daha gittim burada. Dita von Teese meshur etti; ama ondan ibaret degil tabii. Tam ayni sey olmasa bile, o yokken Cabaret ve Liza Minelli vardi. Belki de bunlarin hepsi iste. ozetle, konumuz burlesk. oradan burdan toplanmis temsili fotograflar esliginde.

Sov sonrasi kardesimle beraber ayri ayri (ve hevesle) paylastigimiz video ve fotograflara cok az ilgi gosterilmesinden suphelendigim kadariyla, striptiz muamelesi goruyor burlesk nerdeyse. Oysa bence cok farkli. Bir kere nerdeyse tiyatro gibi bu, biletini alip, koltuguna oturuyosun. millet icki icerken fonda donup durmuyolar havada. Ayrica islik-alkis gibi tezahurat disinda efendi gibi susup izlemezsen sunucudan azari yiyosun.

Evet tabii ki kadinlar soyunuyor; ama fotokopi vucutlar degil bunlar: iri kalcali - ufak goguslu, fasulye sirigi gibi cirpi veya gobegi kat kat yagli onlarca kadin var. tabii ki bazilari sacindan ayagina, ten renginden incecik beline, her anlamda yuruyen heykel gibi; ama oncelik bu degil. Silikonlular da var; ama pek ragbet gormuyor. Bu izledigimiz turnuvanin birincisi uzun boylu, findik popolu ama resmen gogussuzdu mesela.

 

 

Olan ciplaklik cok daha oyuncu ve cilveli; suh bakislar, yalanan dudaklar ve kendi kendine sevismeler degil de, devasa, tuylu bir yelpazenin arkasina saklanip cikarilan bustiyer gibi. misal su yukardaki tuy alti popo sahnesi 1 saniye filan suruyor en fazla. Gulumsemeli, goz kirpmali, bol imali ama hem de dansli. Burlesk gosterileri (ozellikle turnuvalarda) genelde tematik oluyor: azgin unicorn da var, gece kusu da; sevgilisi olduruldugu icin dedektife giden kadin katil ve pudrasi kokainle degistirildigi icin neselenen 18. yy leydisi de. Kisa film gibi. Ciddi ne varsa dalga gectigimiz (evet, sahnedeki ve biz), her seyin kulcelerce agirliktan kurtulup bulut olup dagildigi bir film. Kimi birer elf; guzelligi ve zarifliginden insanin dili tutuluyor; kimi gercek bi komedyen, 2-3 mimigiyle herkesi gulduruyor. Kostum ve gosteri malzemeleri ise birer saheser, genelde el isi ve ince ince islenmis oluyor.

   Sanirim en sevdiklerim, gulumseyerek dans eden; ama bunu yuzune maske yapismis gibi degil de dogal bi sekilde yapan, bi yandan da jestini mimigini bol kullanip seyirciyi de dansa dahil eden, el ve vucut hareketleri hem yumusak hem de kenarlari tasirilmadan boyanmis resim gibi keskin olan, her ufak ayrintiyi ince ince hesaplamis burleskciler. Cok azlar tabii; ama ates yutanlari, bicak atanlari, cambazlari filan saymadim bakiniz. Kendiyle dalga gecebilecek kadar rahat, ayni zamanda seyirciyi de rahat ettirecek kadar sahnesine hakim virtuozler bunlar. Ayrica tuylu dev yelpazeler, yavasca cikarilan eldivenden etrafa sim sacilmasi gibi tatli ayrintilar hep ekstra puan, cok seviyorum.
 

 

 

neticede, her biri alt tarafi 3-4 dakika suren bir sov bu. "aa memelere baaak" diye baslayanlarda bile 5. gosteri itibariyle hafif bi korlesme basliyor, soyunma rutin oluyor. kendi temposu olan bir sey burlesk: ne zaman soyunacagini, ne sirayla hemen hemen soyunacagini biliyorsunuz. Kat kat giysiler acildikca merak devam ediyor; ama salt soyunma, bir gosteriyi  yogun bir ilgiyle izlemek icin veya 15 ayri gosteriden sonra hatirlamak icin yeterli degil. belki de erkeklere boyle gelmiyordur, bilmiyorum; ama alkislardaki artis ve azalma, vucuttan cok sovun kendisinden etkileniyor.

 

Burleskin yaninda kabare olunca, o soyunma rutini kiriliyor. kilic yutan adamla akrobat kardesleri filan izledikten sonra yeniden tuyler ve dev sapkalar belirince seviniyorum: baska bi alemin kadinlari geri geldiler. Tabii bunlari birlestirenler de var, bakiniz yukardakiler. o zaman iste, sahiden sov gibi sov.

temsili sunucu. genelde evet, boyle bakiyolar.

Bir de sunucu meselesi var ki iyi sunucunun bu gosterilere etkisi muazzam. Aslinda sunucunun gorevi tamamen lojistik: o kadar soyunma ve sim ve tuy ve daha nice malzemenin, iki gosteri arasinda sahneden temizlenmesi gerekiyor. Seyirciler beklerken bir yandan da bir sonraki gosteri hakkinda bilgi aliyor veya maharetli bir sunucunun kendi gosterisini izliyor. Bu arada o sahne temizligi aksayabilir, dekor devrilebilir veya bir seyler ucusabilir, onemli degil. sunucunuz var ve yalniz degilsiniz, o size bunlari fark ettirmeyecek. Pazar gunku sunucunun, yerden supuruldukce etrafa sacilan, herkese yapisan ve gosteriyi geciktiren simli konfetilere "bunlara kabare ucugu denir, normal ucuktan daha bulasici. on siradakiler daha cok para odedi, onlarin ustune supurelim bence" demesi gibi basit seyler, bu temizlik isini yuk olmaktan cikarip kostum ve muzik kadar o sahnenin parcasi haline getiriyor.

 Erkekler sadece sunucu degiller tabii. Kabarelerde akrobat vs olduklari gibi, burlesk sanatcisi da olabiliyolar. bazi gruplar tamamen erkek, bazilarinda kadinlar agirlikli ve erkekler yan rollerde. ben daha cok kabarede izledim, pek denk gelmedim; ama meraklisina youtube yardimci olur elbet.

kisacasi, bence burlesk guzel bir ruya alemi ve 2 saatin sonunda o bambaska alemden cikip eve donerken, yanimda tasiyorum. gunlerce kaliyor etkisi. herkesin neseli ve maharetli, her seyin tuy gibi hafif oldugu bir alem. belki kuslari seviyorum diyedir hepsi? belki de kucukken bi sirkte cambaz olmak istedigim icindir. gerci sirkler bu kadar heyecanlandirmiyor beni; bu daha bir sahne. spot isigi daha kuvvetli. ve gozunuzun icine baktiklarinda, goruyorsunuz. size satastiklarinda, altta kalmadiginiz zaman o dev alkisi alip, biraz sim biraz da tuy yutmus gibi mutlu oluyorsunuz. burlesk vaftizi.

"bizde neden yok diyoorrr" diye bitirmek isterim. Bence tum o oryantal danslar, haremler, yeniceriler filan devasa malzeme. evet biliyorum, kellesini alirlar muhtelemen, oysa hicbir sey bu kadar ciddi olmamali ya. neyse, belki biri cikar yapar, belki burada yarisir, belki izlerim. hayal bedava.