palto

buna mı takıldın diyeceksiniz ama:
askerlerin cenazesinde bir fotoğraf: gül paltosuz- atkısız. bence, o acı ölümleri engelleyememiş bir devletin en üst düzey temsilcisinin kıyafeti bu olmalı. o annelerin, ailelerin karşısında bir zahmet takım elbisesiyle durmalı.

başbakan erdoğan'sa, soğuktan nasıl sımsıkı koruyor kendini, atkısı var, paltosu var. üşümemeli. orada ciğeri yananların yanında, o nezle bile olmamalı. burnu akmamalı mesela. hatta bakın bir fotoğraf daha buldum, bir tek o paltolu. o öyle üşümedikçe, o öyle bir görevi yıllardır yürütüp yine de bir cenaze süresince bile üşümeye gelemedikçe, ben sinire kesiyorum.

azıcık samimiyet yahu. azıcık sorumluluk almak, azıcık yerini, haddini bilmek, azıcık kendinden başkasını düşünmek lazım. o ailelerin yerinde olsam, sanırım o paltoyu, o atkıyı, o taranmış saçları dağıtmak için atlardım üstüne, tutamazdım. kusura bakmasınlar.

bugünün, bunca günün, bunca yılın üstüne, bence bu palto her şeyin özetidir. böyle bir fotoğraf görünce beynime bir sürü şey üşüşüyor:

bir operasyonda askerler ölür, karşı operasyonda dağdakiler ölür. herkes, hemen ölüverir, ölebilir. bir anda on, yirmi, kırk, seksen. sayılar, sayılar insan değil. oysa onların da vardır elbet, yün atlet giydiren anneleri, atkı ören sevdikleri. burnu akınca nane limon kaynatan birileri. ölümlere karşılık ölümlere acıkanlar kadar, onların da vardır sevenleri, hayalleri. 35 yıldır, taş çatlasa 35'inde olan binlerce insanı bu kadar "ölebilir" görmeyen birileri vardır elbet. "bizden misiniz, onlardan mı?" demeden önce, "barış" diyebilenler kalmıştır illa ki.


anneannem hep "allah soğukla terbiye etmesin" der; çünkü fena terbiye eder soğuk. üşümek, iliklerince üşümek, bazen en iyi terbiyedir. bilmem belki de ölümün soğukluğuna yaklaştığı içindir. hani belki, cenazelerde biraz üşümek gerekiyordur?

bir de, gogol'un muhteşem bir öyküsü var "palto" diye. Akakiy'in hayaleti geri döner de paltolarına yapışır kasabadakilerin. başka bir sebepten elbet; ama işte aklıma geliyor, geliyor da gitmiyor. acaba başbakan hiç gogol okumuş mudur? kısa öyküler hem, okusa hemen biterdi. belki de bu cümlelerimi okusa, bana sinirlenmekten sonunu getirmezdi. başbakan hep sinirli gibi geliyor bana. hep kızgın; ama biz ona hiç kızamıyoruz.

sonra işte böyle bir anda, tek bir fotoğrafa takılıp kalıp, paltoyla, atkıyla kavga ediyorum ben. ölümlere, ölmelere karar verenlerin üşümeye gelmeyişine takılıyorum, takılıp kalıyorum. başbakan üşüsün istemem tabii, hâşâ. bana kalmadı zaten; bende kimin ne yapacağını veya acı çekip çekmeyeceğini belirleyecek güç ve yetki yok. birilerinde varsa bu güç, iyiye, güzele doğru kullanıyolardır, değil mi?

ah işte böyle fotoğraflarca geçen günler, blog.
ne güzel demiş orhan veli:
neler yapmadık şu vatan için!
kimimiz öldük;
kimimiz nutuk söyledik.

ne acı ki hâlâ böyle orhan'cığım.